Terug
Blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen rondom passend onderwijs
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
Op 2 oktober 2025 waren er 150 professionals vanuit samenwerkingsverbanden aanwezig bij de netwerkbijeenkomst Toelaatsbaarheidsverklaring (TLV). Het thema van deze dag was: TLV & Kwaliteit, doen we het goede en doen we het goed? Met deze (reflecterende) vraag zijn de deelnemers aan de slag gegaan.
Plenaire gedeelte
In de ochtend bestond het plenaire gedeelte uit twee delen.
Als eerste nam Evelien van den Broek de deelnemers mee in de stand van zaken met betrekking tot de Verbeteragenda passend onderwijs.
Daarna was Willeke Doornbos van het Instituut van Inclusief Onderwijs aan het woord. Ze nam ons mee in de resultaten van hun onderzoek over TLV & OPP. OPP en TLV-processen lijken in veel samenwerkingsverbanden sterk op elkaar. Voor de één een logische route, voor de ander een ervaren last.
Wie goed kijkt, ziet meer: we lopen vast in de roze olifant – spanningen die iedereen ervaart maar niet benoemt – en voeden een paarse krokodil van criteria en formulieren. Ondertussen groeit een niemandsland van leerlingen die tussen wal en schip vallen.
De deelnemers gingen samen onderzoeken hoe de beloftes en processen elkaar kunnen versterken of beknellen. Want zolang beloftes individueel blijven, blijven processen dat ook. Alleen met andere beloftes benutten we de ruimte die wetgeving en Inspectie werkelijk laten.
Sessierondes
Sessie 1: TLC – Gluren bij de buren
In deze sessie werd gepraat, gedacht en gedeeld. Soms was er verwondering ‘Oh, kan dat ook zo?’, soms waren er overeenkomsten ‘Dat doen wij ook, lopen jullie ook aan tegen…’
Er waren vier momenten om het gesprek aan te gaan; het eerste onderdeel zochten de deelnemers iemand op die ze nog niet kenden en hiermee deelden zij iets wat goed gaat. In het tweede deel werden de overeenkomsten en verschillen van de verschillende TLC’s vastgelegd in groepjes. De derde ronde mocht iemand een probleem delen en anderen mochten oplossingen aandragen. Het allerlaatste onderdeel was nadenken over de beweging naar inclusie, wat kan een TLC hierin betekenen?
Aan het einde werden de werkbladen gefotografeerd om zo de opbrengsten te kunnen vastleggen. Het was goed te merken dat het fijn was om met elkaar te praten, het had nog veel langer door kunnen gaan!
Sessie 2: Categorie toekenning TLV
In twee sessies van een uur hebben ruim 60 deelnemers met elkaar uitgewisseld op welke manieren de categorieën voor een TLV op dit moment worden bepaald. N.a.v. casuïstiek hebben we de problematiek geprobeerd te ontrafelen en gezocht naar waarom bepaalde vragen worden gesteld. Er was herkenning, erkenning en verbazing over de huidige manier van werken. Aan het eind van de sessie zijn er waardevolle oplossingsrichtingen verzameld waar we mee verder kunnen bij beleidsontwikkelingen op dit gebied. Veel dank aan alle deelnemers voor de input!
Sessie 3: Inclusie in regulier
Veel scholen zetten binnen de huidige kaders al stappen richting inclusie. In de workshop hebben we besproken waar deze ruimte zit en wie welke rol daarin heeft en wat dit in het toewerken naar inclusie betekent. Hierbij zoomden we specifiek in op de rol van de toelatingscommissie. Aan de hand van uitwisseling en gesprek kwamen hierbij de volgende punten naar voren:
- Het uitgangspunt moet altijd de behoefte van het kind zijn, met preventief en zorgvuldig handelen als basis. Vragen als “waarom is de overstap noodzakelijk?” en “hoe blijft het kind zich ontwikkelen?” zijn daarbij richtinggevend.
- Een sterke visie op bestuurlijk niveau helpt bij het werk van de TLC en ondersteunt inclusieve keuzes.
- Het voortraject van de consulent is belangrijk om escalatie te voorkomen wanneer een kind vastloopt.
- Er is vaak onduidelijkheid over de grens tussen onderwijs en zorg, en verantwoordelijkheid ligt bij samenwerkingsverbanden en partners.
- Perverse prikkels zoals beoordeling van scholen op gemiddelden werken belemmerend.
- Financiering en inrichting van tlc’s verschillen sterk. De inrichting van het samenwerkingsverband bepaalt waar vragen landen en of er plaats, geld en begeleiding beschikbaar zijn.
- Inclusie roept fundamentele vragen op: moeten alle scholen alles kunnen en blijven sbo en so bestaan?
Sessie 4: Duurzame doorstroom
Deze sessie stond in het teken van de overgang van speciaal naar regulier onderwijs: samen werken aan duurzame doorstroom. Er werd besproken wat een succesvolle overstap van (v)so naar vo mogelijk maakt en waarom dit zo belangrijk is. De inbreng van de TAC-medewerkers maakte de bijeenkomst extra waardevol; hun ideeën en visies leidden tot inspirerende gesprekken. De sprekers deelden handvatten om de doorstroom te bevorderen, maar minstens zo belangrijk was de uitwisseling van ervaringen binnen de groep. Door samen te reflecteren ontstonden nieuwe inzichten en praktische suggesties voor de eigen praktijk. De deelnemers gingen naar huis met concrete inspiratie om direct toe te passen. Het was een energieke en leerzame sessie waarin de kracht van kwetsbaarheid en het belangt van samenwerking centraal stond.
Sessie 5: TLV & OPP
In de sessie TLV & OPP werd ingegaan op het OPP dat vaak als een belangrijke bron voor een TLV-aanvraag wordt gebruikt. Doorgaans toont het OPP of er passende ondersteuning is geboden. Als een leerling immers weinig profiteert van deze extra ondersteuning, rijst de vraag of de extra hulp van goede kwaliteit was, of dat de leerling elders beter af is.
In sommige gevallen botst een TLV-procedure nog weleens met de roep vanuit de scholen, het kind en de ouders om een beknopt, begrijpelijk en werkbaar OPP.
In deze sessie is er op basis van praktijkervaringen en onderzoek vanuit het Landelijk OPP-project, aandacht besteed aan de relatie tussen het OPP en de TLV.
Ook is er ingegaan op de rol van het samenwerkingsverband en de schoolbesturen.
