Onderwijsprofessional aan het woord | Week van Inclusief Onderwijs – vrijdag 1-3-2024

Tijdens de Week van Inclusief Onderwijs zet het Steunpunt Passend Onderwijs leraren in de SPOtlight die op een inclusieve manier werken. Met welke gedachten zijn zij begonnen, hoe ervaren zij het en wat levert het werken op een inclusievere school op? Laat je vandaag inspireren door Rowena Schut van de De Kroevendonk.

Naam school: De Kroevendonk
Naam: Rowena Schut
Functie: leerkracht groep 8, intern coach
Hoeveel jaar werkzaam bij: 20 jaar

Waarom vind jij een inclusieve schoolomgeving belangrijk? Wat is jouw visie of kernwaarde op inclusie?

“Mijn kijk op inclusie is dat alle kinderen welkom zijn. En dat ieder kind in zijn eigen wijk naar school kan. Inclusief onderwijs werkt het beste als alle scholen dat principe zouden hanteren. Bij De Kroevendonk geloven we dat elk kind zich kan ontwikkelen. We kijken welke aanpassingen nodig zijn, zodat dat lukt.”

Hoe ben je in deze nieuwe manier van werken gestapt? Met welke gedachten? Angsten? Welke vooroordelen speelden er?

“Ik werk al 20 jaar op De Kroevendonk en zo lang bouwt de school al aan inclusief onderwijs. Het zit dus in mijn bloed. Ik werk hier met de gedachte dat we als team met elkaar achter dezelfde visie moeten staan, om inclusief onderwijs goed vorm te geven in de school. Voor mij spelen er geen vooroordelen rondom een inclusieve schoolomgeving, ik ben niet anders gewend. Maar dat na 20 jaar nog steeds weinig scholen inclusief zijn, vind ik jammer voor de kinderen die niet in hun eigen buurt naar school kunnen. Een gemiste kans.”

Wat heeft de inclusieve manier van werken jou opgeleverd?

“Heel veel mooie momenten met de kinderen, veel kennis over manieren van lesgeven – zoals mediërend leren – en veel tools om flexibel te blijven. Want als de rechte lijn niet werkt, moet je andere mogelijkheden zoeken en het reguliere programma los durven laten. Dit levert ook lastige momenten op: bijvoorbeeld als je even niet meer weet hoe je een kind kunt helpen. Maar dan zijn er collega’s met wie je kunt sparren en je weer op weg kunnen helpen. We zijn er voor elkaar.”

Wat doet een inclusieve leeromgeving met een leerling met een ondersteuningsbehoefte en een ‘reguliere’ leerling?

“Het geeft alle leerlingen een veel beter referentiekader. De afspiegeling binnen de school is ook de afspiegeling binnen je eigen wijk of stad. Het is goed dat ze leren dat juist iedereen erbij hoort en dat ze er voor elkaar kunnen zijn. Zo helpt bijvoorbeeld een leerling die straks naar het tweetalig vwo gaat uit zichzelf een leerling waarbij het leren niet zo makkelijk gaat.”

Wat levert een inclusieve manier van werken op voor de school?

“Een gevoel van trots. Dat je er voor alle kinderen in de wijk kunt zijn, en ze niet bij voorbaat al in hokjes stopt. Dat levert je als mens ook zoveel op! En ja, de werkdruk ligt soms hoger. Zeker als je een klas hebt waarin meerdere zorggradaties bij elkaar komen. Maar daarom hebben we zoveel steun aan elkaar. Aan elke klas zijn één of meerdere vaste ondersteuners gekoppeld en staan we waar nodig met twee leerkrachten voor een groep.”

Hoe ervaar jij ondersteuning? Van wie en ik welke vorm?

“De ondersteuning komt met name vanuit mijn collega’s. Mijn duo-collega’s, degene die in mijn cluster zitten, collega’s met een bepaalde zorgexpertise. Maar eigenlijk iedereen die mij een luisterend oor wil bieden! Dat doe ik ook andersom. We kunnen altijd bij elkaar terecht als we iets willen overleggen, een vraag over een zorgbehoefte hebben of gewoon ons hart willen luchten.”

Wat wil jij leraren en medewerkers meegeven die nog twijfelen of angsten of weerstand hebben?

“Je kunt echt voor elk kind betekenisvol zijn! Ook al denk je dat je geen expertise hebt op bijvoorbeeld Downsyndroom of een taalstoornis, onthoud dan dat je niet alles zelf hoeft te weten. Als er binnen jouw school maar genoeg kennis hierover is, zodat je van elkaar kunt leren of elkaar kunt inschakelen. Voldoende menskracht is daarin ook belangrijk, je doet het nooit alleen.”

Welke wensen heb jij voor de toekomst voor het Nederlandse onderwijs en de leerlingen?

“Dat inclusieve scholen niet nodig zijn! Daarmee bedoel ik dat deze vorm van onderwijs normaal is, de standaard in ons land. Daarnaast heb ik nog een wens, die wat mij betreft snel in vervulling mag gaan: dat ook het voortgezet onderwijs grote stappen zet op het gebied van inclusie. Nu zien we nog maar al te vaak dat de doorstroom lastig is. Dat bijvoorbeeld een kind met een beperking niet kan aansluiten bij een voortgezet onderwijsschool in de regio. En dan hij of zij dan op het speciaal voortgezet onderwijs terechtkomt. Dat is toch niet de bedoeling van inclusief onderwijs.”

Basisschool de Kroevendonk in Roosendaal is onderdeel van het Kindcentrum De Kroevendonk. Vanuit het motto ‘geloven in ontwikkeling, altijd’ werken ze aan de ontwikkelmogelijkheden van alle kinderen.