FAQ samenwerking regulier-speciaal onderwijs

Vragen over de Beleidsregel experimenten samenwerking regulier-speciaal onderwijs:

1. Waar vind ik meer informatie over de Beleidsregel experimenten regulier-speciaal onderwijs?

De meest recente versie van de Beleidsregel vind je hier. Ook kun je informatie vinden op deze pagina van de website van de PO-Raad. En op deze pagina van de website van het NCOJ. Hier is ook een opname te vinden van een webinar, waarop OCW nadere uitleg geeft over de Beleidsregel

2. Wat zijn de voordelen van deelname aan de Beleidsregel experimenten regulier-speciaal onderwijs?

Als scholen of instellingen voor regulier en/of gespecialiseerd onderwijs nauwer willen samenwerken om meer maatwerk voor hun leerlingen mogelijk te maken, kan de Beleidsregel voordelen bieden, zoals:

• De school kan leerlingen uit verschillende schooltypen (bijvoorbeeld sbo en so of vo en vso) gezamenlijk in een groep onderwijs laten volgen.
• De leerlingen kunnen ingeschreven blijven staan bij hun oorspronkelijke school, waarmee de eventuele extra bekostiging behouden kan blijven.
• Leerkrachten uit het vso mogen ook lesgeven in het vo (wat onder de huidige wetgeving niet mogelijk is)
• De samenwerkende of geïntegreerde scholen mogen gedurende de experimenteerperiode functioneren als één school en kunnen dan bijvoorbeeld werken met één Schoolplan, één schoolgids, één werkverdelingsplan, enz.

3. Kan ik nog deelnemen aan de Beleidsregel experimenten regulier-speciaal onderwijs?

Je kunt niet meer deelnemen aan deze regeling. Er komt een nieuwe regeling die meer ruimte gaat bieden voor de samenwerking-regulier speciaal in het licht van de route naar inclusiever onderwijs. Deze regeling gaat gelden voor het schooljaar 2024-2025 en verder.

4. Mag je leerlingen die je straks in een gemengde groep plaatst (dus sbo/so) met 1 leerlingvolgsysteem volgen? Ook als de twee scholen werken met verschillende LV- systemen?

Als de school de leervorderingen/leeropbrengsten van alle leerlingen binnen de eigen leerlijnen goed zichtbaar kan maken is dat toegestaan.

Meer algemene veelgestelde vragen:

1. Kunnen ‘vso-leerlingen’ die zijn ingeschreven op een reguliere vo-school nog deelnemen aan staatsexamens?

Nee, dat kan niet. Een leerling die staat ingeschreven op een reguliere vo-school is geen vso-leerling en kan derhalve niet deelnemen aan staatsexamens. Wel kan binnen de PTA’s ruimte gemaakt worden om vakken over meerdere jaren te spreiden. Wanneer dat nog niet voldoende is voor ene leerling om een diploma te kunnen behalen kan eventueel gebruik gemaakt worden van de zogenaamde uitbestedingsregeling vavo of ‘Rutte-regeling’. Zie hier voor meer informatie.

2. Mogen (v)so-leerlingen en leerlingen van reguliere scholen gewoon door elkaar heen in een groep onderwijs volgen?

Onder de reguliere wetgeving mag dit niet. Wanneer de school gebruik maakt van de Beleidsregel experimenten kan dit wel. En uiteraard kunnen leerlingen in het kader van de symbioseregeling een deel van hun onderwijstijd onderwijs krijgen in een ander onderwijstype. Hiervoor hoeven niet meer voortdurend symbioseverklaringen te worden opgesteld. Het volstaat om in het OPP op te nemen op welke plaatsen het onderwijs word gevolgd. Zie hier voor meer informatie.

Symbiose-overeenkomst opgenomen in het ontwikkelingsperspectief:
“Het opstellen van een symbiose-overeenkomst brengt bureaucratische handelingen met zich mee. Zeker wanneer het gaat om grote aantallen leerlingen kan deze bureaucratische last onevenredig zwaar zijn in relatie tot het te beschermen belang. Om de bureaucratische last te verminderen is de inspectie ermee akkoord dat de scholen de schriftelijke overeenkomst ‘inbedden’ in het ontwikkelingsperspectief. Over enkele onderdelen die de symbiose-overeenkomst moet omvatten hebben partijen immers al eerder afspraken gemaakt en zijn deze schriftelijk vastgelegd in het ontwikkelingsperspectief. Concreet: in het ontwikkelingsperspectief treffen we al aan:

• de tijdspanne waarin de leerling onderwijs op de andere school volgt;
• de inhoud van het onderwijs (onderwijsactiviteiten, vakken);
• de omvang (aantal uren) en wie het onderwijs of de activiteiten uitvoert”.

3. Zijn vso-docenten bevoegd om les te geven in het regulier voortgezet onderwijs?

Onder de reguliere wetgeving kan dit niet. Wanneer de school gebruik maakt van de Beleidsregel experimenten kan dit wel.

4. Hoe kijkt de Inspectie naar initiatieven tot vergaande samenwerking of integratie van voorzieningen?

De Inspectie staat in principe open voor dergelijke initiatieven en ziet zich dan graag als meedenker in het zoeken naar zo goed mogelijke oplossingen voor problemen die scholen tegenkomen bij de samenwerking. De Inspectie heeft recent ook een werkgroep ingericht rond dit thema, om meer kennis te vergaren over het onderwerp en om er voor te zorgen dan alle contactinspecteurs hier meer over weten. Dit is immers van belang voor het toezicht op scholen die onder de beleidsregel werken en ook voor een toekomstig Toetsingskader. Want de praktijk nu laat zien dat dit nog lang niet bij alle inspecteurs in het po, vo, (v)so en voor de samenwerkingsverbanden bekend is en er daardoor soms stringent de hand wordt gehouden aan de huidige wetgeving en herstelopdrachten worden opgelegd. In principe zou het momenteel zo moeten gaan dat scholen die deelnemen aan de Beleidsregel en signaal hierover krijgen van OCW. Die scholen worden dan tegelijkertijd bezocht door de inspecteurs voor de verschillende samenwerkende onderwijsvormen, bijvoorbeeld bao en sbo.

5. Moet je voor alle scholen in een geïntegreerde voorziening nog alles apart doen; werkverdelingsplannen, schoolgids, MR’en enz.?

Wanneer de school gebruik maakt van de Beleidsregel experimenten hoeft dit niet meer. Wanneer geen gebruik wordt gemaakt van de Beleidsregel verdient het aanbeveling dit vooraf met de contactinspecteur te bespreken. Veelal is de Inspectie bereid mee te denken met de school.

6. Kan ik ondersteuning krijgen bij onze plannen voor samenwerking – integratie?

Dat kan zeker. Via de helpdesk kunnen, vanuit het Ondersteuningsprogramma samenwerking regulier-speciaal onderwijs, experts jouw vragen beantwoorden. Dit door met je mee te denken over jouw plannen, op locatie een relevante bijeenkomst bijwonen, enz. Je kan het Steunpunt ook bereiken via het vragenformulier op deze pagina.

Ook kan je deelnemen aan de Ontwikkelgroepen PO en VO, waarin praktijkinitiatieven regulier-speciaal van elkaar leren en methodische punten doorontwikkeld worden. Daarnaast worden er vanuit het Steunpunt Passend Onderwijs vanaf 2023 themabijeenkomsten over relevante thema’s in die samenwerking regulier-speciaal georganiseerd.

7. Ik zou graag in contact komen met scholen die ongeveer hetzelfde doen als wat wij van plan zijn; kan dat?

Dat kan via de helpdesk; zij kunnen je de weg wijzen naar vergelijkbare initiatieven. Het kan ook via de Ontwikkelgroepen PO en VO, waarin praktijkinitiatieven regulier-speciaal van elkaar leren en methodische punten doorontwikkeld worden.

8. Kunnen we ook voorzieningen uit cluster 1 of 2 bij onze samenwerking betrekken?

Dat kan zeker. Op veel plaatsen gebeurt dit ook al. Visio, Kentalis en andere voorzieningen cluster 1 en 2, staan hier zeer voor open en doen dit al op veel plaatsen. Ook binnen de Beleidsregel is uitdrukkelijk ruimte gemaakt voor de deelname van voorzieningen uit cluster 1 en 2.

9. Kan jeugdhulp ingezet worden om de kinderen in de samenwerkende scholen extra hulp te bieden?

Dat zou zeker heel wenselijk zijn. Wanneer er meer leerlingen met speciale ondersteuningsbehoeften op school zitten en de leraren met grotere verschillen tussen leerlingen moeten omgaan zijn pedagogisch medewerkers die ondersteuning kunnen bieden aan (groepen) leerlingen, aan leraren en aan ouders zeer gewenst. Zij zouden IN de school en IN de klassen aanwezig moeten zijn, als onderdeel van het schoolteam. Dit gaat echter niet vanzelf. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de inzet van jeugdhulp in het onderwijs. Op veel plaatsen gebeurt dat inmiddels al wel in het (voortgezet) speciaal onderwijs, maar nog in mindere mate in het sbo, bao en vo. Als scholen samengaan en er meer leerlingen met gespecialiseerde ondersteuningsbehoeften in het reguliere onderwijs meedoen is de jeugdhulp ook daar zeker nodig. Gemeenten zouden hier in het kader van hun inclusieve taak aandacht voor moeten hebben. Zie ook deze themapagina op de website van Steunpunt Passend Onderwijs.

10. Zijn er ook voorbeelden van integratie regulier-speciaal onderwijs plus kinderopvang?

Die zijn er zeker. Er zijn verschillende IKC’s of IKEC’s (Integraal Kind en Expertise Centrum Jonge Kind), maar ook andere constructies, waarin reguliere kinderopvang, maar soms ook kinderopvang Plus (voor de leerlingen die wat meer nodig hebben dan de reguliere kinderopvang) samenwerken.

11. Hoe kan de bekostiging geregeld worden voor (v)so leerlingen die in het reguliere po, sbo of vo onderwijs volgen?

In principe is er dan geen sprake van een TLV, waarmee geen beroep kan worden gedaan op de standaardbekostiging die bij een TLV hoort. De keuzes die er dan zijn:

• Als in de samenwerking/integratie van scholen de ‘oude’ brinnummers behouden blijven, kunnen de (v)so-leerlingen een TLV (v)so behouden en kunnen de daarbij passende budgetten ontvangen worden. Dit kan echter alleen als gebruik wordt gemaakt van de Beleidsregel experimenten regulier-speciaal onderwijs. In andere gevallen mogen leerlingen vanuit verschillende Brinnummers niet gemengd worden in een groep (behalve tijdelijk, onder de symbioseregeling).
• Het samenwerkingsverband ondersteunt de beweging van verbreding van het reguliere onderwijs met leerlingen met gespecialiseerde ondersteuningsbehoeften en geeft een ‘arrangement’ of extra budget voor scholen die deze leerlingen opnemen. Dat gebeurt al op veel plaatsen. Dat is echter geen wettelijk recht, waarmee zo’n regeling kwetsbaar kan zijn.